O łowisku

Zlewisko Adriatyku

Rzeki Słowenii możemy podzielić na te, które kierują swe nurty w stronę największej rzeki tej części Europy - czyli Dunaju (jak np. Sawa czy Mura), będąc częścią wielkiego zlewiska Morza Czarnego, oraz te, który należą do zlewiska znacznie bliżej położonego Morza Adriatyckiego. Ta druga grupa obejmuje takie rzeki, jak wpadająca bezpośrednio do morza Socza (po włosku Isonzo), a także jej dopływy: Rizana, Reka, Lepena, Tolminka, Bača czy Idrijca. Cechami tych wszystkich cieków są typowo górski charakter, przepiękna turkusowa barwa wody oraz wielka zasobność w ryby, spośród których niewątpliwie najciekawszą jest Salmo trutta marmoratus, zwany potocznie pstrągiem marmurkowym lub po prostu marmoratą.

Cudownie ocalały z wojennej pożogi

Pstrąg marmurkowy to pod względem rozmiarów druga po głowacicy ryba łososiowata europejskich rzek. Co ciekawe, jest przykładem gatunku, który bardzo ucierpiał w wyniku wojny. W czasie I wojny światowej Dolina Soczy była miejscem, przez które przechodziła linia frontu. W latach 1915-1917 stacjonowały tam dwie wielkie armie: włoska z jednej strony i niemiecko-austriacka z drugiej. Oddziały okopały się naprzeciwko siebie i prowadziły wojnę pozycyjną, staczając przy tym aż 12 krwawych bitew! Wydarzenia te zostały opisane przez Ernesta Hemingway'a w znanej książce "Pożegnanie z bronią".

W obu obozach panował wielki głód i rozprzestrzeniały się choroby, więc zdesperowani żołnierze walcząc o własne przerwanie wytępili przez wspomniane dwa lata wszystkie ryby w rzece. Trafiły one do garkuchni polowych i wydawałoby się, że taki jest koniec historii marmurkowego pstrąga w Soczy i jej dopływach. Jednak w latach 70 XX wieku, za sprawą garstki zapaleńców z miejscowego Instytutu Rybackiego oraz klubu wędkarskiego z miasteczka Tolmin, podjęto próbę restytucji naturalnego stada marmoraty. Po wielkich trudach, w niemal niedostępnym miejscu powyżej jednego z górskich wodospadów, odnaleziono żyjących przedstawicieli zagrożonego wyginięciem gatunku. Program odbudowy populacji powiódł się - gatunek wrócił do życia jak feniks z popiołów. Dziś można znowu z powodzeniem polować na dzikie, niewiarygodnie silne pstrągi marmurkowe.

Silna i piękna

Nazwa ryby pochodzi od marmurkowego wzoru plamek na całym ciele. Ten osobliwy pstrąg ma złoto-oliwkowe, niekiedy piaskowo-zielone ubarwienie boków, na których można znaleźć też kilka czerwonych kropek. Płetwy są złociste, u starszych osobników z pomarańczowymi obwódkami. Na głowie przy skrzelach ryba ma piękne niebieskie plamy.

Przeciętnie łowi się marmoraty w granicach 0,5-4 kg (30-70 cm), ale czasem trafiają się sztuki znacznie większe. Rekordowy okaz został złowiony kilka lat temu. Padł oczywiście na Soczy i ważył aż 22 kg. Szczęśliwy łowca to Włoch Maurizio Maule. Młodsze osobniki odżywiają się insektami i dobrze reagują na nimfy, a także mokre oraz suche muszki. Większe przechodzą na dietę rybną, więc najlepszą przynęta jest streamer. Łowi się też je na spinning, ale dozwolone jest to w niewielu miejscach. Sezon wędkarski trwa od kwietnia do końca września. Wymiar ochronny wynosi 40 cm*.

Wiele innych możliwości

Poza marmoratą na wspomnianych rzekach można z powodzeniem łowić wiele innych gatunków. Nie ma tu wprawdzie pstrąga potokowego (jego naturalnym odpowiednikiem jest właśnie marmorata), ale jest bardzo dużo pstrąga tęczowego i lipienia. Ryby te biorą bardzo dobrze i średnio wprawny muszkarz, pod warunkiem stabilnego stanu rzek i niezmąconej wody, powinien bez trudu złowić co najmniej kilka ładnych okazów dziennie.

Już hol kilogramowego tęczaka w dzikiej, górskiej rzece, dostarcza wielu wrażeń, a co dopiero mówić, gdy trafi nam się sztuka dwu- lub trzykrotnie większa... W zależności od pory roku skuteczne są nimfy, suche muchy, a także streamery. Ponadto w dorzeczu Soczy można złowić silną brzanę i bardzo nieufnego, ale pięknie ubarwionego klenia.

* W tekście wykorzystano fragmenty artykułu "Bałkański feniks", opublikowanego w magazynie "Wędkarski Świat nr 10, 2010r.". Numery archiwalne są do nabycia w redakcji "WŚ".

Wyniki na wyprawach